Статистика ВК сообщества "Подслушано Чыраа-Бажы"

Авазыныӊ оглу
Берт даглар ындынайда дайын-чаадан
Медээ манаан ава кижи көрген сен бе?
Сарыг даӊны уткуй үнүп, шайын чажып,
Чанып келзин оглум дээнин дыӊнаан сен бе?

Шак ол өйде чаӊгыс оглу ада-чурт дээш
Чалданыш чок тулушканын көрген сен бе?
Чакпыыл октуӊ кавынындан кээп дүшкеш,
Шала оожум авай дээнин дыӊнаан сен бе?

Берт даглар ындынайда дайын-чаадан
Медээ манаан ава кижи көрген сен бе?
Ак-ла шайлыг шаажаӊы ышкындырып,
Ава чүрээ серт дээнин дыӊнаан сен бе?
Ю. Куулар.
09.04.2022 04:20 Кызыл

Это наверное, первый и единственный случай употребления "допинга" спортсменом прямо
на глазах у судьи.

Экии.черле бижиир деп турган кижи боор мен силернин суурунарда болза даа биче сеткилдиг кайгамчык кыс бар дыр чонум.Кадыым аайы биле аарааш Томскче эмчилеп алыр дээш чорупкан кижи мен чааскаан,сумкаларым база хой кылаштаарым база багай хоорайны шуут билбес канчап чооп чедип алыр канчап эмчи тып алыр дээш бажым ыжып хинчектенип чораан кижи мен,стоянка даа келген Томск хоорай такси долгап чадап хмнчектенип турган мен таксистер шуут билбес бис дигеш турар болган эмчини айтырарымга,удатпаанда бир бичии уруг саазыннарын ап чедип келген чолаачыдан поссылка.мээн чанымга кылаштап келгеш кайнаар баар силер деп айтырган дораан чугаалаан мен такси долгап чадап тур мен эмчилээр дээш келдим уруум дээш тайылбырлаан мен.такси келген катай олурупкаш эмчиге келген бис хой сумка киирбес дурумнери бергези кончуг эмчи болган чытырып алган дораан мени чытырышкаш хой сумкаларымны мээн торелим биле домей бодуннун бажынымче ап алыйн унуп кээринерге экеп бээр мен дээш ап алган хептер диин сумкада.хулумзуруп алган дузааргаа кончуг болза даа ак сеткилдиг уруг болган бодумнуе уруум ышкаш чыткаш унуп сегий берген чугээртей берген мен уруумче долгаан мен ундуруп тур деп ооренипкеш дораан чедип келген мени ундуруп алгаш катай хоорайнын бир онза черин коргускеш агаарлаткаш Кызыл чоруур машина тып бергеш стоянкага чедирипкаан оорушкуден караам чажы токтуп амырааным чуге дэннээр боор чер черинге дуза кадып бодуннун авазы ышкаш чоок хулээп чедирип дедир ап аарыг кижини,черин чуртун айтырарымга ада-ием шупту Чыраа-Бажындан бис дигген Алия дээр атыг эмчи талазында ооренип тур мен диди сургуул кижи чемненир сен дээш бичии копеек бээримге безин албады анализтер дужаар ботарынарга херек дээш Кызылга келгеш уруумга чугаалаарымга номеринче акша чоруткан чуве база удатпаанда дедир кирип келген ажырбас эм садып ижер эки эмненир силер дээш шуут чер ле албас кижи болган уруум.сен ышкаш кижилер хой болзун кызым ыглап олур мен оорушкуден буянным сенээ черле чедер болза даа онза ховар кыс дыр сен оруун ак болзун аарыг мени сегидип калдын кызым дискектенгеш тейлеп чор мен езулуг ла маадыр кыс дыр сен силернин суурунар чуртакчызынга могейдим мындыг толептиг кысты остуруп каан ада иезинге эриг баарлыг чон дыр силер Чыраа-Бажы чоруунар чогунгур болзун шупту эки кадык аас кежиктиг болунар четтирдим черге чедир могейдим чонум чаптанчыг кызынар дээш

Көктүг шыктыг Чыраа - Бажы суурувуска
Көвей эш - өөр школаны доостувус
Хөй - ле чылдар эрте бээрге чаңгыс черге
Хөглеп аар дээш чыылганывыс кайгамчык - тыр.

Саарлып баткан агым суг дег сактыышкыннар
Сагыш - сеткил кударадып дүвүретти
Эрткен өйнү бодап сактып олурарга
Эргим ынак эштер - өөрлер көстүп кээр - дир

Куу шанчыг, Миру - мир, Ленин даанга
Кушталдырып чораанывыс таан на эргим
Чүрек - тейге, Эдер - дагга, Доора - хемге
Чүглүг куш дег чиик адак чораан ийик бис...

Кызыл - тейден кыш боорга чуңгуулап каап
Сай - суунга чайын боорга эштип - карбап
Кызыл - каттыг Мажалыктың аргажыынга
Сывыртажып чораанывыс уттундурбас

Чалыы шаавыс тенек үе сактыышкыны
Чалар от дег чүректерде ам даа кыпкан.
Чылдар эртип төөгүже ыраза даа
Чылыы биле эргим болуп артып калыр.

Аравыстан аъды бажы хоя берген,
Ынак чараш эштеривис уттундурбас
Аралажып чораанывыс бодалдарга,
Ынаныштыг тураскаалга мөңге артар.

Бежен харны арта баскаш душчуп кээрге
Белек алган биле дөмей өөрүнчүг - дүр.
Чыыжывысты кызып тургаш бүдүрүпкен,
Чаңгысклассчы эштер - өөрлер демниг - дир бис.

Үжен беш чыл эрткен даа бол бөлдүнчүпкен,
Үежилер эштер - өөрлер онза - дыр бис!
Үүлеге алзывыткаш үңгүр кирбээн,
Үнү өткүт, эрес - чоргаар чаңгыстар бис!!!

05.07.2022. автору Айрана Даш - ооловна Чооду(Куулар)

Кадай кижи ажылы шуут черле тонмес,
Канчалдыр-даа кылырынга туннел чок боор.
Аъшты-чемни кылып каарга тондур чиптер,
Аяк-сава чуп каарынга хирленип каар,
Бажын иштин аштап-чулгуп каарынга,
База санчок хир-чам апаар чуве болгай.
Идик-хепти садып, даарап бээринге-даа,
Ийи-бири орлуп-чирлип, эргилей бээр.
Даштын малдын одээн аштап каарынга,
Даартазында катап база энндерик боор.
Инектернин судун саггаш киирип каар сен,
Ижер шайын суттеп турда тонуп калыр.
Хепти чуггаш, хере баскаш салып каар сен,
Кедип кааптар, хирленгилей берген чыдар.
Орун-дожээн эртен тургаш эдип каарга,
Оглун, кызын анаа шурап каапкан боор.
Ынчалдыр-ла хунну бадыр ажылдаар сен,
Ылап-ла шын, кылган ижин туннел чок боор.
Даартазында база-ла ол ажылдар кээр,
Далдап турар, кылбас мен дээр харыын чок боор.

Ом мани падме хум! Онча-менди чанып келзин!
Тыва Республиканың Начын мөгези Шагжы Артур ажыл шерииниң аайы-биле ада-чуртун камгалап, тускай дайынчы ажылче база Тыва оолдарывыс-биле бо хүн кады аъттаныпкан! Чаңгыс чер-чуртугларывыс оолдарывыска ажык орукту күзеп, шупту оолдарывыс онча-менди чаагай чанып кээр силер!!!

Экии,мен аарып тургаш,силерден дуза дилеп турган мен,чонум.Сегип унуп келген мен,оршээ четтирдим,улуу биле.
Силер база кан- кадык болунар,аарыг -ажык ойуп чорзун,оршээ ,оршээ.Бир чыл бурунгаар ковидээш ,бергедеп чыткан мен.Бо назынымда ,аарыг деп чуве корбээн мен,херекке албас,улус мегеленип турар,политика деп турдум.Бодум кежимге коргеш,бузуредим .
Эки чылыгланып,ам бо уеде ЧЫЖЫРГАНА дыка ковей садып турар шээй,акша харамнамайн садып алгаш,хайындырып ижинер.Аарый бээрге,эм ортээн кончуун,корунерем. ЧЫЖЫРГАНА ижип тургаш сегип келген мен. Бистин тываларнын тывынгыры аттыг бис чоп,боттарывыстын балык- байлаавыс ,эм- домувус биле эмненип алыр.Кандыг -даа аш -чутка алыспас,аарыг -ажыкка алдырбас бис.Чеже -даа тываларны бактаарга,бистин чонувус дег,кээргээчел,биче-сеткилдиг чон чок.Чуге дизе ол БИСТИН ХАНЫВЫСТА.

Экии, богун Монгуштарнын шиченгир, кежээ хеймер кызы Мая Идам-ооловнанын торуттунген хуну. Кежээзи-биле ажылдап барган коллективтеринин хундуткелин чаалап аар, хой санныг уйнуктарынын кызымаккай, аныяк чараш кырган-авазы. Дунмавыска торуттунген хунун таварыштыр бир дугаарында кижинин байлакшылы - кадыкшылды кузеп, аас-кежикти, ак орукту кузеп тур бис.

Юбилей-биле!!!
Богун бистин ачавыс Оюн-оол Комбуштаевич Монгуш 80 харлаан Юбилейин демдеглеп турар. Ачавыс хой чылдарнын иштинде Чыра-Бажы совхозка трактористеп , комбайнерлап, кавар - чаар болгаш тудуг материалдары дажып чолаачылап ажылдап чораан. Ачавыс бис билип кээривиске-ле томаанныг, ургулчу хулумсуруп алган чоруур, дыка кежээ кижи . Ававысты дыка хундулээр, ынак, оон чугаазын черле арта баспас аажок дыннангыр, ажы-толу бистернин улуг азыракчывыс, деткимчевис .
Ам уедеде Сукпак суурда хой ажы - толунун аразында оларнын ажы-толун азыражып чурттап чоруурлар. Ада-иевиске чугле быжыг кадыкшылды, Ам-даа хой чылдарда бистин аравыска чоруурун кузээр-дир бис!!! Уруглары Белекмаа, Айланмаа, Сайлыкмаа, Хулер, Лиана.

Юбилей-биле!!!
Богун ,май 25-те, бистин ававыс Досумаа Баирсановна Монгуш 80 харлаан Юбилейин демдеглеп турар. Ававыс "Чебурашка" уруглар садынга кижизидикчи башкы болуп хой чылдарда ажылдап чораан. Ававыс "Куш-ажылдын хоочуну", ажы-толу бистернин оруувус чырыдып чоруур эн-не чырык сылдызывыс, айывыс, хунувус, ынакшылдын, хундуткелин, найыралдыг ог-буле нин тургузукчузу, буянныг ие, кырган-ава. Ачавыс-биле ог-буле болуп чурттааш бо чылын 55 чыл (изумруд куда) иштинде 5 ажы-толун эртем-билигге чедирип, оларнын ажы-толун азыражып амгы уеде Сукпак суурда, бистин чанывыста аас-кежиктиг чурттап чоруурлар. Ававыска торуттунген хунун таварыштыр кижинин ууттунмас байлакшылы - быжыг кадыкшылды кузевишаан, ам-даа бистин аравыска узун назылап, кады чоруурун кузедивис.