Статистика ВК сообщества "ADYRNA ULTTYQ PORTALY"

2021 жылдың 4 мамырында Батыс Африкадағы Мали елінің тұрғыны бірден тоғыз баланы дүниеге әкелді. Оның бесеуі қыз және төртеуі ұл, деп хабарлайды «Адырна» тілшісі РИА Новостиге сілтеме жасап.

Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметінше, анасы мен жаңа туған нәрестелер өздерін жақсы сезінеді.

Жүктілік кезінде Мали астанасы Бамако ауруханасында екі апта болғаннан кейін Халима Сиссе ел Президенті Ба Ндаудың Жарлығымен Марокко клиникасына ауыстырылған.

Франс Пресс агенттігінің хабарлауынша, жаңа туған нәрестелердің анасы 25 жаста.

Бүгін «Грек-рим күресiнен тұңғыш Олимпиада чемпионы, Әлем чемпионы, Қазақстанның Еңбек Ерi, «Барыс», «Құрмет», «Парасат» ордендерінің иегері Жақсылық Әмiрәлiұлы Үшкемпiровтың туған күні, деп хабарлайды “Адырна” ұлттық порталы.

Тірі болса 70 жасқа толар еді. Естеріңізде болса, 2020 жылдың 2 тамызында қара қазақ қабырғасы қайысып, жақсы адамынан айырылып қалған еді.

Жақсылық Үшкемпіров 1951 жылы Жамбыл облысына қарасты Тегістік ауылында дүниеге келген. Мектеп бітіргеннен кейін, Семей қаласындағы мал дәрігерлік институтына түсіп, зоотехникалық мамандықты таңдаған.

Жақсылық Үшкемпіров 1974 жылы институтты тәмамдап, қазақ жеріне еңбегі сіңген жаттықтырушы В.А. Писаревтің басшылығымен Алматыға ат басын бұрады.

Кішкентайынан қазақша күреспен айналысқан ол жоғары оқу орнында білім алып жүріп, күрестің классикалық және еркін түрлерімен шұғылдана бастаған.

Елордадағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің түлегі Қазыбек Тоқтаров әлемнің іргелі университеттерінен шақырту алды. Атап айтқанда, Италия, АҚШ, Гонк Конг, Финляндия, Нидерланд және Корея елдерінің ЖОО-лары қазақстандық оқушыны өз студенттерінің қатарынан көргісі келетінін хабарлаған. «Адырна» тілшісі жас дарынмен тілдесіп, алдағы жоспарлары туралы сұрап білді.

«Маған АҚШ-тың Wisconsin-Madison University, Tufts University, Drexel University сынды жоғары оқу орындары, Италияның Padua, Tor Vergata, Messina университеттері, Гонк Конгтың Hong Kong Baptist университеті, Финляндияның Lappeenranta University of Technology, Нидерландының Maastricht, Кореяның Gwangju Institute of Science and Technology және Қазақстанның КАЗГЮУ университеттері толық білім грантын тағайындады. Алдағы уақытта «Сomputer science» бағыты бойынша білім алмақ ниеттемін. Оларға өтініш жіберу кезінде бағдарламаларының тиімділігі мен бірегейлігін басты назарға алдым»,— деді ол.

Әзірге Қазыбек қай оқу орнын таңдайтынын нақты шешпеген.

«Әлі ойлану үстіндемін. Бәлкім, Корея, Америка немесе Италиядағы университеттердің бірінде білімімді жалғыстырамын»,– деп жоспарымен бөлісті жас түлек.
NIS оқушысы бірнеше елден шақырту келетінін алдын ала сезген.

«Гарвардқа түскен досым кеңес берді. Өз мүмкіндігімді арттыру үшін көптеген университеттерге өтінішімді жібердім»,– деді ол.
Қазыбек — республикалық, халықаралық олимпиадалар, жобалық байқаулар мен конференциялардың жеңімпазы.
Музыкаға деген қызығушылығы ерекше.

«Мектепте музыкамен белсенді айналыстым. Зияткерлік мектептің әнұранын орындап, мектептің бас ер вокалисті болдым. «Еco club»-тың, мектеп оркестрінің мүшесімін, түрлі мәдени іс-шараларды ұйымдастыруға қатыстым»,– деді зияткер.
Әңгіме барысында Қазыбек Тоқтаров шетелде оқығысы келетін жандарға кеңес берді.

«Уақытыңызды дұрыс басқарып, тиімді пайдаланыңыз. Ең алдымен жоспар жасаңыз және әр қадамды кезең-кезеңмен орындаңыз. Иә, бұл өмірдегі қиын кезең болуы мүмкін, бірақ барлық жұмыс өз жемісін береді және болашақта ақталады»,– деп сөзін қорытындылады ол.

12 жасында «ең жас студент» атанған Қазақстанның вундеркинді Абзал Мырзаш, 16 жасында АҚШ-тың Индиана штатының, Саут-Бенд қаласындағы, Нотр-Дам университетінің магистратурасына компьютер ғылымдары және инженерия магистрі дәрежесіне оқуға түсті.



АҚШ-та техникалық ЖОО-да бакалавр дәрежесін алғандар бірден 5 жылдық Ph.D докторантураға оқуға түсуге болатындықтан, Абзал былтыр күзде TOEFL, GRE емтихандарын тапсырып жоғары балл жинады. Сөйтіп желтоқсан айында АҚШ-тың 6 университеттерінің докторантурасына, яғни 14.12.2020 жылы Пенсильвания университетіне, MIT, Гарвард университетіне, Принстон университетіне және 02.01.2021 жылы Йель университеті мен Нотр-Дам университетіне докторантураға (Ph.D компьютерлік ғылымдар докторы дәрежесіне) тегін оқуға түсуге өтініш беріп, құжаттарын тапсырған болатын. Ол кезде Абзал 15 жаста еді.



Наурыз айының екінші жартысында жоғарыда аталған 6 университеттен де: «Биылғы жылы сіз сияқты репутациясы жоғары претенденттер өте көп болды. Сіз қабылданбадыңыз. Бізді таңдағаныңызға алғыс білдіреміз», деген хат келді. Бізге бұл күтпеген жағдай болды.



"TOEFL, GRE емтихандарынан, тест сынақтарынан жинаған балдарының бәрі жоғары, мотивациялық хаты, эссесі, резюмесі, GPA, жалпы портфолиосы жоғары деңгейде, бұл қалайша?" деп түсінбей қалдық.



Сөйтсек, Абзалдың жасы жетпеген екен. АҚШ-тың барлық университеттерінде Ph.D докторантураға 22-23 жастан асқандарды ғана қабылдайды екен.



Ал жас мөлшеріне қарамай ерекше дарынды балаларды қабылдайтын Mассачусетс технология институты мен Гарвард универстетінің талабы бойынша да Ph.D докторантураға қабылданатын минимальді жас мөлшері 21-22 жастан кем болмауы керек екен.



Алға қойған мақсаттарына жету үшін Абзал 6 университетке де докторантурада оқуға өзінің алдында жазған мотивациясын айқындайтын эссесін толықтырып, ғылым жолын таңдауы нақты шешім екенін дәлелдейтін хат жазып жіберді.



Содан Гарвардтан, Пенсилвания, Принстон университеттерінен: «Абзал, сізде бәрі жоғары деңгейде екен, бізді қызықтырдыңыз. Бірақ шешіміміз соңғы шешім, оны өзгерте алмаймыз. Сіз әлі жассыз, бізге оқуға тусуге уақытыңыз да, мүмкіндіктеріңіз де бар. Сізге сәттілік тілейміз!», - деген хат келді.



Ал Нотр-Дам университетінен: «Сіздің жасыңыз жетпегендіктен қабылдамап едік. Конкурс өтіп кетті. Енді жыл басында қарастырылған қаржылық ресурстарымыз өткенде қабылданғандарға бөлініп қойғандықтан, бос қаржы ресурстары қалмады. Ендігі қаржы жылдың аяғында қарастырылады. Сондықтан біз сізді қабылдай алмаймыз. Бірақ сіздің мемлекетіңізден қаржы (білім гранты) бөлінетін болса, сізге магистратурада оқуды ұсынамыз, егер бәрі жақсы болса, онда 2 семестрден кейін докторантураға АҚШ-тың Ұлттық Ғылым фондысының қаржысына (білім грантына) тегін оқуға ауыстырамыз. Біздің тәжірибемізде магистратураның 2 семестрінен кейін докторантураға ауыстырылғандар бар» деген еді.



Арада қаншама хат жазысу, әсіресе Нотр-Дам университетінің профессорларымен сұрақ-жауап жазысу бір-екі аптаға созылды. Одан кейін Абзалды олар сұқбатқа (интервьюге шақырды).



Сұқбат 21.04.2021 күні «зум» арқылы онлайн-режимде өтті, 30 минут бойы профессорлардың сұрақтарына мүдірмей нақты жауап беріп отырды.



Интервью барысында Абзалдың ғылыммен айналысуға білімі жеткілікті, интеллектісі жоғары және психологиялық тұрғыда да дайын екеніне көздері жеткен Нотр-Дам университетінің профессорлары Абзалға алғыстарын жаудырып: "небәрі 16 жаста болсаңыз да өзіңіздің ғылыммен айналысуға дайын екеніңізді дәлелдедіңіз, интелектіңізге қарап ерекше дарын иесі екеніңізге көзіміз жетті. Біз сізді қабылдаймыз, бірақ өзіміздің департаменттен рұқсат алуымыз керек, өйткені университет талабы бойынша магистратурада оқуға жасыңыз жетпейді. Сіз Қазақстанда ең жас студент болған екенсіз, егер бізде оқысаңыз Америкадағы ең жас магистрант боласыз" депті.



27-ші сәуір күні "Қымбатты Абзал Мырзаш, сізді қабылдауға департамент келісімін берді. Құттықтаймыз, сіз қабылдандыңыз! 2-3 күнде ресми хат жібереміз" деген хат келді.



Ал 30-шы сәуір күні Абзал АҚШ-тың Нотр-Дам университетіндегі магистратураға «компьютер ғылымдары және инженерия магистрі дәрежесіне» оқуға қабылданғаны және оқуға шақырту туралы ресми түрдегі хатты алды.



Енді Абзалға АҚШ-тағы Нотр-Дам университетіндегі магистратурада (Graduate School, Department of Computer Science and Engineering, University of Notre Dame, South Bend, Indiana, USA) оқу үшін қаржылық көмек (білім гранты) керек.



Біз «Болашақ» халықаралық бағдарламалар орталығының мамандарына хабарластық, олар бізге Абзал дипломын алған соң ғана білім грантына (қаржыландыруға) үміткер ретінде «конкурстық іріктеуге» қатысуы керек, деді.

«Оқудан кешікпес үшін диплом алғанға дейін транскриптпен өтініш беріп, магистратураға қабылданған қағазымды тапсыра берсем бола ма», деген Абзалдың сұрағына: «Сіз бакалавр дәрежесі берілген дипломды алғаннан кейін ғана Халықаралық бағдарламалар орталығы Акционерлік Қоғамына жүгінуіңіз керек. Әзірге дипломсыз сіздің өтінішіңізді де, құжаттарыңызды да қабылдай алмаймыз. Оның үстіне құжаттар «egov.kz» порталы арқылы электронды түрде қабылданатын болғандықтан сіздің транскриптіңіз қабылданбайды, яғни жібере алмайсыз. Тек дипломды алғаннан кейін ғана жібере аласыз. Ол кезде сіздің құжаттарыңыз екінші потокта тіркелетін болғандықтан, конкурстық іріктеуге тек күзгі қазан айында ғана қатыса аласыз»-деп жауап берді Халықаралық бағдарламалар орталығы АҚ-ның «Болашақ» халықаралық стипендиясын тағайындау конкурсының мамандары.



Сонда қалай болғаны? Абзал АҚШ-тағы Нотр-Дам университетінің магистратурасына дипломсыз, электрондық тіркеу арқылы транскриптпен қабылданып отыр ғой. Неге біздің елде солай жасалынбайды?



Сол себепті 13.05.2021 ж. еліміздің президенті Қасым-Жомарт Тоқаевқа виртуалді бөлмесіне хат жазған едік. 18.05.2021 күні Президенттің кеңсесі ол хатты Білім және Ғылым министрлігіне жолдағаны туралы жауап жіберді.



03.06.2021 күні Білім және Ғылым министрі Асхат Аймағамбетов мырзадан: «Бүгінгі таңда Министрлік білім беру саласындағы халықаралық келісімдерді жүзеге асыруда, оған сәйкес баламалы студенттермен Әзірбайжан, Венгрия, Латвия, Қытай Халық Республикасы, Қырғыз университеттерімен алмасу жүзеге асырылады. Моңғолия, Корея, Беларусь, Польша, Тәжікстан, Вьетнам Социалистік Республикасы және Украина қамтамасыз етілген. Шетелде оқуға мемлекеттік грант бөлуге қатысты Министрліктің мүмкіндігі жоқ екенін хабарлаймыз, өйткені бюджет қаражаты тек жоғарыда аталған келісімдер шеңберінде беріледі» деген хат алдық.



«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры АҚ да «egov.kz» порталы арқылы жолдаған хатымызға «біздің компанияда білім гранты бөлінбейді, білім саласын қаржыландыру қарастырылмаған» деген жауап алдық.



Бүгін 9-маусым күні Абзал Мырзаш ІТ бакалавр дәрежесін алу үшін «димпломдық жобасын» жоғары балға (А+) қорғады.



Абзал «Ақпараттық технологиялар бакалавры дәрежесі» берілгені туралы дипломын осы маусым айының аяғында ғана алады. Ол кезде Болашақ бағдарламасына өтініш берсе бәрі де тым кеш болады, ешнәрсеге үлгермейді екен.



Өйткені Нотр-Дам Университетінің магистратурасының оқу бағдарламасы бойынша күндізгі бағдарлау (очная ориентация) 2021 жылдың 16 тамызында, ал күзгі семестр 23 тамызда басталатындықтан, Абзал осы 2021 жылдың 1 тамызында АҚШ-тағы Нотр-Дам университетіне баруы керек. Оған дейін F-1 немесе J-1 студенттік виза алу үшін магистратурадағы оқуын төлейтін және берілетін стипендияны растайтын «қаржы сертификатын» тезірек алуы керек.



16 жасқа жаңа толған дарынды баламыз Абзал түсіп тұрған оқуына бара алмай қалса, үлкен өкініш ғой. Еліміздің ғылымын көтеремін деп отырған дарынды баланың ғылымға құштарлығын қолдап, АҚШ университетінің магистратурасында оқуын қаржыландыра алатын азаматтар болса мына ұялы телефонға 8-707-292-27-20 хабарласуын сұраймын!

(Осы номерде Kaspi-GOLD бар).

Ұлтық киім киген қазақ қызына бір-бірден лайк басып, жылы лебіз білдірейік! Қазақтың ұлттық киімдері арабтың, еуропаның киімдерінен артық қой. Келісесіздер ме?

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Түркістан қаласына барды. Бұл туралы Елбасының баспасөз хатшысы Айдос Үкібай Twitter-де жазды, деп хабарлайды «Адырна» ұлттық порталы.

«Қазақстанның Тұңғыш Президенті Түркістан қаласына келді. Сапар барысында түркі әлемінің астанасында бірқатар әлеуметтік-мәдени нысандарды аралау жоспарланған», - деп жазды ол.
Сондай-ақ Елбасы Түркістан қаласындағы «Тұңғыш президент саябағын» абаттандыру жұмыстарымен танысып, Қазақ хандығына арналған мемориалдық кешеннің ашылу рәсіміне қатысты.

Танымал актриса Анджелина Джоли National Geographic журналы үшін ара үйірімен суретке түсті. Бұл жердегі мақсат - жойылып бара жатқан осы жәндікке халықтың назарын аудару болды, деп хабарлайды «Адырна» ұлттық порталы.

Бұл жәндіктердің жойылуының салдарынан адамзат үлкен қиындықтарға тап болуы мүмкін. Ол аштық, экологиялық апат секілді ауқымды проблемалар болуы да ғажап емес.

«Анджелина 18 минут бойы қимылсыз, аралармен көмкеріліп тұрды. Аралар актрисаны шаққан жоқ», - дейді фотограф Дэн Уинтерс.
Фотосессия «20 мамыр әлемдік аралар күніне» арналып өткізілді. Актрисаның терісіне арнайы феромондар жағылды. Ал басқа адамдар қорғаныш костюмдерін киіп жүрді.

“Тұңғыш Президент - Елбасы айтқан еді, егер қазақ жиналса, біреуі қазақтілді болмаса, оның көңілін қалдырмай бәріміз сол тілде сөйлейміз” - дейді Қорғаныс министрі Руслан Жақсылықов.

Чехия мен Ресейдің қарым-қатынасы күрделене түсті. Чех сыртқы істер министрлігі бүгін елден орыстардың 18 дипломатын шығарып жіберетінін мәлімдеді.
Бұл шешім 2014 жылғы жарылысқа байланысты боп отыр. Сол жылы елде оқ-дәрі қоймасы жарылған екен, 2 адам қаза тауыпты. Үкімет орыс дипломаттарының сол жарылысқа қатысы бар, дәлел де жеткілікті деп отыр.
Сол жылы, сол уақытта әлгі Петров пен Боширов (Ұлыбританияда Скрипальдарды Новичокпен улаған екі жендет) та Чехияда жүріпті. Енді екеуіне іздеу жариялады.
Үкіметінен бөлек саяси белсенділері де Ресейді көп сынайды. Кеше Прагадағы Ресей елшілігі ғимараты алдында "Путинді дәретханаға отырғызып" кетті.

“Қазақстанда ең кедей ұлт - қазақтар” дейді. Келісесіз бе?