Статистика ВК сообщества "Тывалар"

Чедингир, акша-копеектиг, аас-кежиктиг четвергти кузеп каайн!

Статуя Будды Шакьямуни на слиянии Малого и Большого Енисея

Чедингир, чедиишкиниг, акша-копеектиг, аас-кежиктиг Четвергти кузеп каайн!

Чедингир, чедиишкинниг, акша-копеектиг, аас-кежиктиг, кан-кадык Четвергти кузеп каайн Тываларга!

Экии, шупту. Мен сонгаар чурттап чоруур Тыва уруг мен. Тыва оол биле танышкаш 5 чыл болган бис. Школадан тура танышкан бис. Ада-иелеривис шупту билир, айтырып каапкан турган. Чангыс хоорайже дужаап алгаш, бажын арендалап турган бис. Бажын ортээн мээн авам харыылап турган. Мен ооренгеш, ажылдап база турган мен. Бо кижим анаа хей. Ооренгеш компьтерлеп орар. Ынчалдыр 3 чылды эрте бердивис. 4 дугаар курс турдумда хенертен, багай авам кызыл-дустай берди. Мен Тываже чаныптым, академ бижип калгаш. Демги кижим бажында, ооренип артып калган. Авам чок болганындан бээр 2 ай болганда оорениир дээш дедир арай деп чедип келдим. Бажынга кээримге бо кижи оскерлип каан. Менче-даа чагдавас. Оон бир хун телефонунга смс келген. Мээн эжим уругдан. Я скучаю любимый деп. Мен авамны орнукшудуп турдумда, мээн эжимни хойгарып турган болган. Таанда кижи канчап ындыг боорул? Кижи сеткили-биле ойнап. Баштайгы чаш арыг ынакшылымны таптап каапты. Танышкандан бээр 3 чыл болгаш, школа дооскаш чоокшулашкан бис. Бир дугаар ынакшылдын чоруун кылган бис. Авам, ачам бисти азырап турду. Кудээмге дээш айфон белеке бердилер. Дыка эки чурттап турдувус. Ола-дыр шупту чуве чок. Ындыг чудек боор-дур оолдар. Ынчан сеткилим дыка хомудаан. Авам чидирген хомудалым, ынакшылым чидирген хомудалым... Оон бээр 10 чыл эрти. 5 чыл бурунгаар Москвага бурят оолга душкаш, Бурятияда чурттап келдим. Мени дыка хундулээр. Кады 5 чыл чурттап тур бис. Боду бажынны туткаш, ачам биле дунмамны чанывысче ап алды. Оске чонун оглу ындыг хундуткелдиг болду. Ол база салым-дыр. Балыгланган чурээм чамапты, чылыдыпты.

Бистиң чаптанчыг чаш оглувус, дуңмавыс, хөй санныг дуңмаларынның үлегерлиг акызы, акыларының дуңмазы, даайларының, күүйлериниң топтуг-томаанныг чээни, эш-өөрүннүң бүзүрелдиг эжи, ачазының идегелдиг оглу, Брянск облазының Клинцк хоорайның 12721 дугаарлыг шериг кезээниң гранатомётчик адыгжызы КОМБУ ЭЧИС МЕРГЕНОВИЧ, аныяк-чалыы 22 харлыг назынында Украинага тускайлаттынган шериг даалгазынга киржип чорааш, ада-чуртуң камгалаары-биле албан хүлээлгезин эрес-дидим күүседип тургаш, аар балыглаткаш, 2022 чылдың апрель 30-ниң хүнүнде чоок кижилеринден, акы-дуңмаларындан, төрел-дөргүлүнден, эш-өөрүнден, арат-чонундан, аныяк чаш назынында чырык өртемчейден кезээ мөңгеде маадырлыы-биле чарлып чорутканын төрел-чонувуска, эш-өөрүнге, чаңгысклассчыларынга ханы кажыыдал-биле дыңнатывыс.
Эчис Мергенович Эйлиг-Хем сумузунга 1999 чылдың октябрь 21 хүнүнде Мерген Март-оолович-биле Шенне Бады-Сууровнаның өг-бүлезинге 4-кү оглу болуп төрүттүнген. Бичиизинден тура кижисиг аажы-чаңныг, биче-сеткилдиг, хүндүлээчел, оожум топтуг, дузааргак, ажыл-ишчи оглу болуп өскен. Эчис Эйлиг-Хем ортумак школазынның доозукчузу. Школачы үезинден эгелээш эвилең-ээлдек, спортка хандыкшылдыг, үргүлчү школанның болгаш сумуннуң адын тудуп кожуун болгаш Республика чергелиг маргылдааларга киржип чораан. Спортка ынак болурун бичии дуңмаларынга, чаштарга кезээде чагып чораан. База ол ышкаш, мал азыраарынга сундулуг, ылангыя аът малга сонургалы дыка улуг чораан.
Оон чырыткылыг овур-хевири кезээ мөңгеде бистиң чүректеривиске уттундурбас болуп артып калыр.
Эйлиг-Хемниң эзир ышкаш чоргаар Маадыр оглун сөөлгү оруунче Улуг-Хем кожууннуң Эйлиг-Хем сумузунуң көдээ культура бажыңындан үдээрин дыннатывыс.
Үндүрер хүнү болгаш шагы билдине бээрге немей дыңнадыптарын чарладывыс. Ачазы, кады төрээннери, төрелдеринден.
Харылзажыр телефоннары: 89019233977, 89538083353

Наадымнын шанналдары - 17 ог, 17 мотоцикл 300 тер, 1 комбайн, 1 трактор мындыгдыр, таа кандыг аас кежиктиг кижилер алырура

Бодум историям бижип берейн, админ анон
Питернин медколледжче кирип алгаш ооренип чоруптум. Ооренмишаан ажылдап эгелээн мен. Авам менче дангаар эртен доглаар 🤳бисте 4шак эртенгинин турда. Оожуум унуп келгеш коридорга чугаалажыыр мен. Пенсия унер уеде доглаар акшаны чортуптум уруун почтадан ап ал деп номерлер айтып бээр. Почтага баргаш ол номерлерни чугалаарымга акшаны бээр турган. Ол ынчан суурга связь чок турган. Связь черинден каш минута садып алгаш доглаар турган авам. Айда чангыс картап. Авамнын доглаарын дыка манаар турган мен. Ажылдап, ооренип чоруп тургаш чанмаан мен ол чайын. Шупту тывалар чанган. Ада-иези акшаны чортуп бээрге. Менээ кым чортуп бээр?🤷‍♀ Сорулга салып алган мен келир чайын чанар мен деп. Чайны чайладыыр ажылдааш акша чыып алгаш ноутбук, наушник, дээш элээн хой чуулдер садып алдым. Чанар акшам база белен бар. Подароктарга акша эвээш турган. Картай чуртап турган эжим уруг бо чедип келди 8ай эгезинде ле. Чуге эртежик келдин дээримге сени часкаан боорунга эртежик келдим деп. Коменданты общанын менээ аажок турган. Кир кир дээш орээлинге ийилээ шайлап олурар бис. Аажок хоорер кижи. Мен база орус дылга эки чугаланыыр мен. Ийилээ катыржып хорежиир бис. Ол чылын коменданты менээ бир орээл берген, ремонтузу база эки. 2кижи чуртаар. Ол эжим биле ынаар кожуп алгаш ол орээлге дооскан бис медколледжти. Ооренип турдумда багай медээ келген. Эн чоок угбам чок болган деп. Дыка мунгарап ыглаан мен. Эштерим бар студентилер. Ангы ангы черлерде ооренип турарлар. Таныштыг апарган мен.‍‍Дыка багай оолга душкан мен.🤦‍♀ Коорге чараш, ызыр узун ам аажы-чаны дыка берге. 1чыл ажыг танышкаш билген мен мээн кижим эвес-дир дээш. ‍♀Дипломум ап алгаш авамга дыка аар ортектиг алдын сырга садып алдым. Чоруур хунумну чугаалавайн чоруптум ол таныжым оолга. Ынчалдыр ла чарлаан бис. Эжим уруг - билеНовосибирск хоорайга душкеш Кемеровоче таксилептивис. Ам поступайтап кирер дээш Кемеровский государственный университетче. Башкы болуксай берген бис. Чула ажылдап алган акшамны шыгжап алгаш ам Кемеровога чарып эгелээн мен. Чуртаар орээл берди биске сургуулчуларга. Экзаменер дужаап кирипкен бис. Мээн чогум егэ бар химия, русский язык баллдары эки. Ам метематика херек бооп турар. Анаа егэни дужаап кааш харыызын манавайн чоруптувус эжим -биле.
Суурга кээримге аяныын, авамнын, кырган-авамнын куспаан эргимин. Подароктарым шуптузунга берген мен. Авам оорээш ыглап турар алдыр сырга бээримге. Мен сенээ алдын сырга бээр ужурлуг кижи мен дээш. Кирген кирбээним айтырып доглаарымга кирбээн болдум. Дыка мунгараан мен.☹ Суурга ажылдаар место база чок болган. Ам канчаар авам мени даайымче чортупту. Бир кожуунун улуг эмчизинге кирдивис. Мени хулээп аар болганнар. Ам чуртаар бажын бир торел угбамнын бажыы. Оске улус чанынга чуртаксавазымны. Оожу огородка олуруп алгаш ыглап олурар мен. Канчаар кижи боор мен Бурганым деп. Бир звонок келген эртенинде ол суурумда бир ажыл бар шолээ уезинде деп процедурный кабинетке медсестра кылдыр. ‍‍🔬Амырааш чопшээрештим. Чанып келген мен. 1чыл ажылдааш Кемеровская медицинская академияче дужаап кирип алдым. 2курска ог-булелиг бооп дыка эки оолга душтум. Февральда айтыргаш март айда кудавыс болду. 3ажы-толдуг бис. Дунмам база дошкольное образованиялыг, ам ооренип база турар начальный класстар башкызы кылдыр. Ынчалдыр ачамнын кузелин куусеткен бис. Дунмам ангы ог-булелиг ажы-толдуг чуртап чоруур. Мен ол чудуурБурганымга чудувушаан. Авам хоокуй чок болган. Мени оглээш 4чыл болганда. Ажы-толум остуржуп каан чоргектен олуруп турарынга дээр. Кырган-авам база авамны мурнай чок болду. Оскус салым. Берге чорду. Авай дээш корнуп кээримге авам чок, ачай дээш корнуп кээримге ачам чок. Медти дооскаш ам сонгаар бир хоорайда ажылдап чоруур мен. Ынчангаш оскус салым берге , човуланныг ынчалза-даа холду сула салбайн, ору коруштуг, бергелерге торулбайн , белен чуулге чанчытпайн чоруурунарны кузедим!

Кактап каавыт!

Илдиккештиң, кээп дүшкеш, туруп келгеш,
Идик-хевиң, ишти-хөңнүң кактап каавыт!
Эрткен-барган хомудалың шыгжап чорбайн,
Эргиндиге бастырбайн, кактап каавыт.

Чаа хүннү, чаа даңны уткуп тура,
Чараш сөстен харам чокка сөңнеп өөрен.
Амыдырал кайгамчыктыг белек-тир ол,
Адааргалды, сагыш баъгын кактап каавыт!

Энерелдиг, буян-сеткил эглип келир,
Ээзинге эки үүле хайырлап кээр.
Кавыыргактар хоп-чип-биле үглей берзе,
Кажанда-даа дүжүп бербе, кактап каавыт!

Чуртталганың шуурганы бөөлдей хадып,
Чутче, бокче идерге-даа, черле тоова,
Чудурууңну чудук-биле бастырбайн,
Чуура чүткүп, хирни, чамны кактап каавыт!

Салымыңның ээзи чүгле чаңгыс сен сен,
Салгалдарың чыып алгаш, саңың салып,
Албан черле шыдаар бис деп чагыың чагып,
Артык чүъктү артка келгеш, кактап каавыт!

Орлан Дамба-Хуурак
20.08.20.

Чедиишкиниг, чедингир, акша-копеектиг, аас-кежиктиг, кан-кадык Четвергти кузеп каайн!